Kalendarium II wojny światowej w Siemiatyczach – Armia Radziecka w Siemiatyczach

„Kurier Siemiatycki” 2006, nr 40

Tekst: Mieczysław Matosiuk, Prezes Towarzystwa Przyjaciół Siemiatycz

Uruchomiona od 1 października szkoła miała przedwojenną strukturę. Na parterze mieściła się szkoła powszechna (klasy I-VI). Na piętrze pierwszym mieściły się klasy gimnazjalne (I, II, III). Na drugim piętrze mieściły się klasy licealne i część gimnazjalnych, bowiem najwięcej było uczniów tej grupy.

Kierownikiem szkoły powszechnej został przedwojenny nauczyciel tej szkoły pan Bronisław Wielbut. Pierwszym dyrektorem siemiatyckiego gimnazjum i liceum w Siemiatyczach był przedwojenny dyrektor gimnazjum i liceum w Drohiczynie pan Sylweriusz Trengutt. Pierwszymi licealistami, którym wojna przerwała ukończenie matury, byli: Byczkowska Regina, Dębowski Bogumił, Gartkiewicz Maria, Kosińska Maria, Kozłowska Franciszka, Mazur Jan, Sołtan Danuta, Sołtan Zbigniew, Sudenis Anna, Tatarczuk Bogusław, Trengutt Stefan, Tymiński Lucjan, Warchiński Stanisław, Zwoliński Zygmunt, Sikorka Halina. To ci wymienieni już w maju 1945 roku, kiedy Trzecia Rzesza kapitulowała w Berlinie, w pośpiechu zdawali egzaminy maturalne i „pryskali”, czym prędzej z Siemiatycz „w Polskę”. Dlaczego? Dlatego, że po przesunięciu się frontu na linię Wisły w 1944 roku na zajętych terenach rozpoczęło swoją inwigilację NKWD.  Już w grudniu 1944 roku zaaresztowano pierwszego dyrektora siemiatyckiego gimnazjum i liceum w Siemiatyczach. Słuch o nim zaginął. Zaczęto prześwietlać uczniów klas starszych. Nadmienić trzeba, że większość z nich rzeczywiście należała do polskiego podziemia AK czy NSZ. Nieżyjący dziś profesor wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie pan Stanisław Wacławowicz na jednym ze zjazdów absolwentów naszej szkoły średniej wspominał ucieczkę przez ogrody Jana Żero - między ulicami dzisiejszej Pałacowej i Ogrodowej udało mu się uciec od szukającej go ekipy NKWD.

Pierwszymi nauczycielami gimnazjum i liceum w Siemiatyczach - profesorami jak ich wówczas musieli nazywać uczniowie byli: Gustaw Bartoszewicz, Mieczysław Bajbor, Józef Meder, Antoni Kuźniar, Wiktor Wasilewski, Irena Przełomiec, Czesław Kamiński, prof. Szczepanie, Bronisław Wielbut, Jadwiga Kosińska, ks. Stanisław Paczkowski, ks. Justyn Kruchliński.

Miejsce aresztowanego przez NKWD dyrektora gimnazjum i liceum w Siemiatyczach pana Sylweriana Trengutta objął dotychczasowy nauczyciel fizyki i matematyki w tej szkole pan profesor Wiktor Wasilewski.