Anna Paulina z Sapiehów Jabłonowska - księżna (1728 - 1800)

Za swoje zasługi dla rozwoju kultury i sztuki, stosunków i unormowań prawnych oraz społeczno-gospodarczych, zaliczana jest go grona najznakomitszych postaci kobiecych w Polsce XVIII wieku.

Autorka dzieła, cenionego ze względu na unormowania prawne, ale również fachowe porady ogrodnicze i rolnicze, pt. „Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców”. To również kobieta świetnie zarządzająca dobrami ziemskimi.

Do największych dóbr księżnej należały majątki na Podlasiu, ich centralny ośrodek stanowiły Siemiatycze. Panowanie księżnej Anny Jabłonowskiej w Siemiatyczach przyczyniło się do rozkwitu miasta w drugiej połowie XVIII wieku.

Dzięki przeprowadzonym reformom wewnętrznym oraz przebudowie, miasto stało się ważnym ośrodkiem życia gospodarczego i kulturalnego w kraju. W tym okresie powstały w Siemiatyczach m.in. pałac, ratusz, drukarnia, sąd, szpital i manufaktury, a swoją działalność rozpoczęły pierwsze kasy zapomogowo-pożyczkowe włościan. W 1783 roku księżna Anna założyła w Siemiatyczach Instytut Położniczy - jedną z pierwszych placówek tego typu w ówczesnej Rzeczpospolitej.     

Siemiatycze za panowania księżnej Anny z Sapiehów Jabłonowskiej tętniły życiem. Liczne zbiory przyrodnicze (jedne z najlepszych w ówczesnej Europie), geologiczne i historyczne zgromadzone w pałacu księżnej przyciągały do miasta gości z kraju i ze świata. Gośćmi oświeconej księżnej Anny bywali m.in. H. Kołłątaj, S. Staszic, S. Trembecki, F. Karpiński, I. Krasicki, S.A. Poniatowski i cesarz austriacki Józef II.

Uporządkowane miasto, ujęte w reguły prawne życie mieszkańców rozległych włości, czyniły z Siemiatycz miasto znane w Rzeczpospolitej, o którym I. Krasicki pisał „Wszystkim innym …… tego losu życzę, jaki mają Wysokie, Kock i Siemiatycze”.

Z treścią dzieła „Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców” można zapoznać się na stronie  Rolniczej Biblioteki Cyfrowej - http://delta.cbr.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=687&from=publication&

Informacje o Annie z Sapiehów Jabłonowskiej znajdują się na stronie Szkoły Podstawowej nr 1 w Siemiatyczach im. Księżnej Annie z Sapiehów Jabłonowskiej - http://sp1siemiatycze.edupage.org/about/?subpage=1&